Ks. prof. Jerzy Bagrowicz - Katechezy o Eucharystii

Katecheza I

Niedzielna Eucharystia
- radosne spotkanie, czy tylko uciążliwy „obowiązek niedzielny?

Dzisiejsza katecheza jest próbą wprowadzenia w cykl katechez, które chcemy poświęcić naszemu uczestnictwu we mszy św. Oczywiście, chodzi nam tutaj głównie o mszę św. niedzielną. Pragniemy w tych katechezach w sposób przystępny przybliżyć poszczególne teksty i obrzędy mszy św., zastanowić się co one oznaczają i jak je dziś rozumiemy, co one znaczą dla każdego z nas na każdy dzień.
Zanim zaczniemy mówić o samej mszy św., spróbujmy pomówić w tej pierwszej katechezie o naszym przeżywaniu niedzieli, którą nazywamy Dniem Pańskim, czyli dniem poświęconym Bogu i naszemu wypoczynkowi.
Postawmy sobie na początek kilka pytań: Jak dziś świętujemy niedzielę? Czy mamy wtedy czas na spotkanie w gronie rodzinnym? Czy rodzina ma ciągle jeszcze szanse przekazu zdrowej tradycji świętowania? Czy świętowanie niedzieli nie przeradza się w niektórych środowiskach w pielgrzymki do supermarketów, bezmyślne gapienie się w telewizor, Internet, gry komputerowe, wyjazdy weekendowe? Jaki procent chrześcijan skreśla z programu świętowania niedzieli udział we mszy św.? Ilu z nas zapomina o przykazaniu Bożym: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił!".
Świętowanie Dnia Pańskiego - niedzieli jest przecież jednym z istotnych elementów chrześcijańskiej kultury. Swymi korzeniami sięga ono do najstarszej tradycji biblijnego Izraela. Nakaz świętowania szabatu Żydzi otrzymali od Boga przez Mojżesza, który przekazał im tablice Dziesięciu Przykazań. Uczyli się z Biblii, że dzień szabatu to dzień święty, poświęcony Bogu i odpoczynkowi. Sam Bóg dał ludziom przykład czyniąc jeden z dni tygodnia dniem wolnym od pracy i poświęconym Bogu oraz odpoczynkowi. Żydzi bardzo skrupulatnie przestrzegali i nadal przestrzegają przepisów szabatu. To fundament ich tożsamości religijnej i fundament pobożności. To pomogło im ocalić wiarę w Boga, ocalić tożsamość, przetrwać jako naród przez wiele wieków niewoli, a potem od zburzenia świątyni jerozolimskiej przez Rzymian i likwidacji ich państwa w 130 roku po Chrystusie aż do 1948 roku, gdy po niemal dwu tysiącach lat powstało państwo Izrael.
W chrześcijaństwie niedziela zyskuje szczególny charakter jako świętowanie zwycięstwa Chrystusa nad grzechem i śmiercią, jako dzień wspomnienia stworzenia świata; to pierwszy dzień nowego tygodnia, zapowiedź spotkania z Chrystusem, gdy przyjdzie w chwale. Jezus jako dziecko razem z rodzicami nawiedzał świątynię, odbywał pielgrzymkę do świątyni jerozolimskiej, przychodził do synagogi w Nazarecie, a gdy dorósł czytał w synagodze święte księgi. Św. Józef, jak każdy ojciec i opiekun dziecka, wprawiał Jezusa w rozumienie świętych tekstów Starego Testamentu i wyjaśniał znaczenie obrzędów liturgii sprawowanej w świątyni. Chrześcijaństwo przyjęło obchodzenie tego szczególnego dnia tygodnia, który przeznaczony jest dla oddania czci Bogu i pogłębienia naszej więzi z Bogiem i naszymi bliskimi.
Odpowiedzmy sobie na pytanie, czy wypełniamy Boże przykazanie świętowania niedzieli. Tydzień ma siedem dni. To czas naszego życia. Jeden z tych dni - niedziela jest Dniem Świętym, przeznaczonym dla Boga. Czyli jedna siódma czasu naszego życia przynależy Bogu, Jemu powinna być poświęcona. Ile tak naprawdę z naszego czasu, czyli z naszego życia poświęcamy Bogu? Przecież nasz czas, czyli nasze życie otrzymaliśmy w darze od Boga. Kiedyś ten czas, czyli nasze życie będzie nam odebrane. Warto może pomyśleć o tym, aby inaczej spojrzeć na dar tego czasu, który został nam dane jedynie w dzierżawę.
Niedziela jest pamiątką zmartwychwstania Chrystusa. Jest to dzień radości i zwycięstwa. Chrystus pokonał śmierć, szatana, grzech i zło. W tym dniu chrześcijanin zobowiązany jest oddać chwałę Bogu, okazać za wszystko wdzięczność, prosić o pomoc, przepraszać za uczynione zło. Niedzielna celebracja dnia Pańskiego i Eucharystii stanowi centrum życia Kościoła. Uczestnictwo w niej jest świadectwem przynależności do Chrystusa i Jego Kościoła oraz wierności Jezusowi i Jego Kościołowi. Katechizm Kościoła Katolickiego uczy nas, że uczestnicząc w niedzielnej Eucharystii, chrześcijanie wspólnie świadczą o świętości Boga i nadziei zbawienia oraz umacniają się nawzajem pod przewodnictwem Ducha Świętego (por. KKK 2177-2182). Jan Paweł II wielokrotnie przypominał polskim rodzinom o przestrzeganiu Bożego przykazania: „Pamiętaj, abyś dzień święty święcił". Papież ten podkreślał, że udział w Eucharystii dla każdego chrześcijanina powinien być sercem niedzieli. Jest to powinność, której nie można pominąć, a przeżywać ją należy nie tylko jako wypełnienie przeżywanego obowiązku, ale jako niezbędny element prawdziwie świadomego i spójnego życia chrześcijańskiego (por. NMI 36). Dlatego tak ważne jest, by małżonkowie wspólnie z dziećmi uczestniczyli w Eucharystii. W ten sposób jednoczą się wewnętrznie we wspólnocie rodzinnej oraz pogłębiają więź z Bogiem i Kościołem, czerpiąc siły do dawania świadectwa na co dzień, do życia wiarą, do budowania właściwych relacji z domownikami i innymi.
Niedziela jest tym szczególnym dniem, gdy rodzina ma szansę spotkania się przy wspólnym posiłku. Wtedy jest okazja rozmowy, okazywania sobie miłości i budowania wspólnoty przy rodzinnym stole. Właśnie w niedzielę Chrystus zaprasza nas, rodzinę dzieci Bożych, do spotkania przy innym stole: stole Eucharystii. Zaprasza na spotkanie przy stole, przy którym On sam karmi nas swoim Słowem i swoim Ciałem. W domu rodzinnym gromadzi się przy stole wspólnota rodzinna; Kościół też jest wspólnotą, rodziną, a msza św., niedzielna Eucharystia, najdoskonalej przedstawia tę właśnie wspólnotę: z Bogiem i z wszystkimi obecnymi w Kościele. Tworzymy wtedy niezwykłą wspólnotę, rodzinę, której centrum stanowi Chrystus, który za nas i razem z nami ofiaruje się Bogu, Najlepszemu i Miłującemu nas Ojcu. Warto pamiętać, że to właśnie Eucharystia, a nie inne nabożeństwo, jest centrum niedzieli: w niej bowiem Jezus za nas się ofiaruje, w niej uobecnia się, czyli staje się aktualna, tu i teraz, zbawcza moc Jego męki, śmierci i zmartwychwstania.
Jan Paweł II nazywał Eucharystię sakramentem, przez który Chrystus wyraża miłość do człowieka. Zwracając się do rodzin, Papież uwrażliwiał rodziców, aby nie zaniedbywali niedzielnej Eucharystii, z której mogą czerpać siłę do budowania własnej wspólnoty rodzinnej. Dlatego tak ważne jest świętowanie niedzieli. Jan Paweł II na temat świętowania niedzieli wydał specjalny List apostolski (Dies Domini - Dzień Pański). Jest to pierwszy w historii dokument w całości poświęcony tej problematyce.
Gdybyśmy mogli spojrzeć na naszą świątynię w niedzielę z lotu ptaka, zobaczylibyśmy gromadki ludzi udających się z poszczególnych ulic do naszego kościoła. To takie małe strumyki zbiegające się w Domu Bożym na spotkanie z Chrystusem, na Jego zaproszenie. To naprawdę piękny i radosny widok. To spełnianie się wezwania psalmu, który często śpiewamy w niedzielnej liturgii: „Pójdźmy z radością na spotkanie Pana".
W przyszłą niedzielę zastanowimy się nad samym rozpoczęciem mszy św. Co oznaczają gesty, które czynimy przy wejściu do kościoła? Co oznacza nasze gromadzenie się w świątyni? W czyje imię się gromadzimy? Jak się zachowujemy od początku wejścia do Kościoła? Jaką postawę duchową wtedy przyjmujemy?